Գորիսի պետական համալսարանի հիմնադրման 50-ամյակին նվիրված գիտաժողովի նյութեր
Ժողովածուն ընդգրկում է Գորիսի պետական համալսարանում 2017 թ.-ի հոկտեմբերի 19-20-ը կազմակերպված հանրապետական հոբելյանական գիտաժողովի նյութերը, որոնք վերաբերում են Սյունքի պատմության և կրթամշակութային ողջ լայնույթի հիմնահարցերին: Առանձին բաժնով ներկայացված են նաև բնագիտական ուսումնասիրություններ:
ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
Արտուշ Ղուկասյան (նախագահ), ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
Թեհմինա Մարության (գլխավոր խմբագիր), բ.գ.թ., դոցենտ
Ալբերտ Խառատյան, պ.գ.դ., պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ
Գևորգ Ստեփանյան, պ.գ.դ., պրոֆեսոր
Վանո Եղիազարյան, բ.գ.դ., պրոֆեսոր
Լաուրա Ասատրյան, մ.գ.դ., պրոֆեսոր
Թամար Հայրապետյան, բ.գ.դ., պրոֆեսոր
Լուիզա Վարդանյան, ք.գ.դ., դոցենտ
Սվետլանա Մանուչարյան, բ.գ.թ.
Լիլիթ Թունյան, բ.գ.թ.
Բովանդակություն
ԲԱԺԻՆ ԱՌԱՋԻՆ
ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՐԾՎԻ ԲԱԽՉԻՆՅԱՆ
Ծնունդով սյունեցի երևելի գործիչներն աշխարհում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 26-34
ՀԱՄՈ ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ
Գորիսի «Սասուն» տպարանի գրահրատարակչական գործունեությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 35-44
ԼԵՌՆԻԿ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Արցախը Ստեփանոս Օրբելյանի «Պատմութիւն նահանգին Սիսական» երկում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 45-51
ՍԱՐԳԻՍ ՄԽԻԹԱՐՅԱՆ
Ստեփանոս Օրբելյանը և Խաչատուր Կեչառեցին որպես ընկեր ու համախոհ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 52-62
ՍԵՐԳԵՅ ՀԱԽՎԵՐԴՅԱՆ
Գորիսյան բուհը հայրենասիրության մշտաբորբոք օջախ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 63-71
ԺԻՐԱՅՐ ՄԻՐՈՒՄՅԱՆ
Սյունիքի իշխանական տունը 8-րդ դարում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 72-83
ԳԱՅԱՆԵ ՇԱԲՈՒՆՑ
Սյունյաց կանանց շինարարական և նվիրատվական գործունեությունն Օրբելյանների օրոք | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 84-105
ՎԱՀԵ ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Սյունիքն ըստ սեպագիր արձանագրությունների | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 106-116
ԲԱԺԻՆ ԵՐԿՐՈՐԴ
ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
ԹԱՄԱՐ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
Բանահյուսական նյութերի հավաքման և հրատարակման պատկերը Զանգեզուրում (ըստ 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի գրառումների) | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 117-127
ՄԿՐՏԻՉ ԶԱՐԴԱՐՅԱՆ, ՆՈՐԱ ԵՆԳԻԲԱՐՅԱՆ, ՀԱՄԼԵՏ ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Պատմական Սյունիքի ճանապարհացանցի հետազոտման խնդիրները (մեթոդաբանական ակնարկ) | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 128-135
ՍՈՒՍԱՆՆԱ ԱԴԱՄՅԱՆ
Նորահայտ վիմագրեր Մադինայի տոհմական գերեզմանատնից | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 136-143
ԼԻԼԻԹ ՍԻՄՈՆՅԱՆ
Սյունիք-Զանգեզուրի և Արցախի բարձրադիր սրբավայրերի կապը նախապատմական հսկաների առասպելաբանության հետ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 144-156
ԷՍԹԵՐ ԽԵՄՉՅԱՆ
Սողոմոնյան սյուժեները Սյունիքի բանահյուսական ժառանգության մեջ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 157-166
ԱՐՄԱՆ ՆԱԼԲԱՆԴՅԱՆ
Հին Գորիսի մելիքական ապարանքի պեղումները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 167-185
ՏԻԳՐԱՆ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ
«Երկիր և մշակույթ» կազմակերպությունը և Սյունիքի պատմահնագիտական հուշարձանների ուսումնասիրությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 186-194
ՍԻՐԱՆՈՒՅՇ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Կրոնաժողովրդական ավանդությունները Ստեփանոս Օրբելյանի «Պատմութիւն նահանգին Սիսական» երկում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 195-205
ՄԱՐԻՆԵ ԽԵՄՉՅԱՆ
Սյունիքի հեքիաթների խորհրդատու և նվիրատու պառավը (համադրությամբ պատմաազգագրական այլ տարածաշրջանների հեքիաթների) | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 206-215
ԲԱԺԻՆ ԵՐՐՈՐԴ
ԱՐՎԵՍՏ
ՍՎԵՏԼԱՆԱ ՊՈՂՈՍՅԱՆ
Սյունիքի տարազը. Ավանդույթներ և արդիականություն | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 216-224
ԱՐՄԵՆ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
Գորիսի և Կապանի թատրոնները. Թատերական մշակույթը Սյունիքում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 225-231
ԳԱՅԱՆԵ ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ
Սյունեցի երաժիշտների ներդրումը 20-րդ դարի հայ մշակույթում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 232-242
ՆԱՐԻՆԵ ՇԱՄԱՄՅԱՆ
«Յայլի» պարը. Պատմաազգագրական ուսումնասիրության փորձ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 243-249
ԲԱԺԻՆ ՉՈՐՐՈՐԴ
ԿՐԹԱԿԱՆ ԳՈՐԾ. ՍԿԶԲՆԱՎՈՐՈՒՄԸ, ՁԵՌՔԲԵՐՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
ՇՈՂԻԿ ՈՍԿԱՆՅԱՆ, ՎԼԱԴԻՄԻՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ, ԶԱԲԵԼԼԱ ԶՈՀՐԱԲՅԱՆ
Տաթևի դպրոցը և նրա անխոնջ մշակը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 250-257
ԼԱՈՒՐԱ ԱՍԱՏՐՅԱՆ, ԶԱՐՈՒՀԻ ԱՍԱՏՐՅԱՆ
Առաքել Սյունեցու մանկավարժական հայացքները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 258-262
ԳԵՎՈՐԳ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ
Գորիսի Սուրբ Հռիփսիմեի եկեղեցական-ծխական դպրոցի պատմությունից | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 263-290
ԱՇՈՏ ՄԱՆՈՒՉԱՐՅԱՆ
Սյունիք-Արագածոտն կրթական առնչությունները միջնադարում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 291-298
ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԱՍԱՏՐՅԱՆ, ԼՅՈՎԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
Գլաձորի համալսարանի ուսումնականները և նրանց ազդեցությունը Սյունիքի գիտակրթական մտքի զարգացման վրա | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 299-302
ԱՐՄԱՆ ՄԱԼՈՅԱՆ
Սյունիի նշանավոր ուսումնագիտական կենտրոնները և ուսուցչապետերը (5-12-րդ դարեր) | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 303-317
ԱՍՏՂԻԿ ԲԱԼԱՅԱՆ
Սյունիքի պատմամշակութային արժեքների ուսումնասիրումը ստուգատեսի շրջանակում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 318-323
ԱՐՄԻՆԵ ԴԱԼԼԱՔՅԱՆ, ՀԱՍՄԻԿ ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Մեծահասակների կրթության ժամանակակից հիմնախնդիրները Սյունիքի մարզում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 324-333
ԷԼԼԱԴԱ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ
Սյունիքի կրթամշակութային օջախները. Տաթևի վանքը՝ իբրև հոգևոր-մշակութային կենտրոն | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 334-343
ԱՐՄԻՆԵ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ
Սյունյաց նահանգի կրթական գործի կազմակերպիչների լուսավորական գործունեությունը 14-15-րդ դարերում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 344-353
ՔՐԻՍՏԻՆԵ ՄԵԼՔՈՒՄՅԱՆ
Դասավանդման մեթոդիկայի հարցերը Սյունյաց վարդապետարաններում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 354-360
ՆԱԶԵԼԻ ՀԱԽՎԵՐԴՅԱՆ
Անձի բազմագործոն ուսումնասիրման էությունը մտածողության ոճերի բացահայտման համատեքստում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 361-370
ԳՈՀԱՐ ՄԻՔԱՅԵԼՅԱՆ
Սյունյաց միջնադարյան դպրոցները հայ առաքելական եկեղեցու հովանու ներքո | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 371-377
ԳԱՅԱՆԵ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
Վարքային և հուզական խանգարումներ ունեցող դեռահասների հուզական կյանքի դրսևորման առանձնահատկությունները (Սյունիքի մարզի դպրոցների դեպքերի ուսումնասիրության օրինակով) | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 378-389
ԲԱԺԻՆ ՀԻՆԳԵՐՈՐԴ
ԲԱՆԱՍԻՐԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Գրականագիտություն
ԱԵԼԻՏԱ ԴՈԼՈՒԽԱՆՅԱՆ
Սյունյաց Մեծ Անապատը և հայ հոգևոր կյանքի վերածնունդը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 390-396
ՎԱՆՈ ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆ
Սյունեցիները և հայ հին գրականությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 397-409
ԴԱՎԻԹ ԳԱՍՊԱՐՅԱՆ
Ստալինյան բռնաճնշումների 80-րդ տարելից. Ակսել Բակունցի ձերբակալությունը, դատավարությունը, գնդակահարությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 410-418
ԱՐՄԵՆ ԱՎԱՆԵՍՅԱՆ
Գագիկ Դավթյանի ստեղծագործական աշխարհում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 419-424
ԿԱՐԵՆ ԽԱՆՅԱՆ
Ակսել Բակունցի գրական հայացքները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 425-432
ԵՎԱ ՄՆԱՑԱԿԱՆՅԱՆ
Հովհաննես Թումանյանը՝ Վահան Խորենու գնահատմամբ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 433-439
ԼԻԼԻԹ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
Առաքել Սյունեցու՝ Գրիգոր Տաթևացուն նվիրված ներբողը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 440-448
ԹԵՀՄԻՆԱ ՄԱՐՈՒԹՅԱՆ
Ծանոթ և անծանոթ Ալբերտ Իսաջանյանը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 449-463
ԼԻԼԻԹ ԹՈՒՆՅԱՆ
Սպարտակ Բակունցի ստեղծագործական աշխարհում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 464-470
ՌԻՄԱ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ
Հոր կերպարը Ս. Խանզադյանի «Հորս հետ և առանց հորս» ինքնակենսագրական վիպակում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 471-484
ԼԻԼԻԹ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Գորիսյան նախակերպարների ընդհանրությունները Ս. Խանզադյանի «Մատյան եղելությանց» և Ա. Բակունցի «Կյորես» վիպակում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 485-491
ՍՈՒՍԱՆՆԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Կիմ Աղաբեկյանի գրականագիտական ժառանգությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 492-499
Լեզվաբանություն
ՀԱՅԿԱՆՈՒՇ ՄԵՍՐՈՊՅԱՆ
Ն.Վարդապետյանի «Սյունյաց բարբառը» ուսումնասիրության բարբառագիտական արժեքը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 500-506
ԱՇՈՏ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Սերո Խանզադյանի «Հորս հետ և առանց հորս» ինքնակենսագրական վիպակի լեզվաոճական առանձնահատկությունները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 507-513
ՍՎԵՏԼԱՆԱ ՄԱՆՈՒՉԱՐՅԱՆ
Ալեքսանդր Մարգարյանի բարբառագիտական հայացքները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 514-522
ՏՈՐՔ ԴԱԴԱԼՅԱՆ
Վասակ Սյունին և «երաժշտական կարգերը» ըստ Եղիշեի. լեզվամշակութաբանական ակնարկ | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 523-531
ԻՆԳԱ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ
Գուսան Աշոտի մի քանի ժողովածուների նորաբանությունները և դրանց ոճական արժեքը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 532-539
ՄԵՐԻ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մակդիրը և փոխաբերությունը Սուրեն Այվազյանի «Ճակատագիրն հայոց» վեպում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 540-547
ԲԱԺԻՆ ՎԵՑԵՐՈՐԴ ԲՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ԼՈՒԻԶԱ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ
Գորիսի տարածաշրջանում աճող դեղաբույսերի հատկությունների ուսումնասիրության վերլուծությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 548-554
ԱՐՓԻՆԵ ԴԻՆՈՒՆՑ
Մաթեմատիկական կրթության սկզբնավորումը և հետագա զարգացումը Գորիսի տարածաշրջանում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 555-558
ԱՐՏԱՇԵՍ ԶԻՐՈՅԱՆ, ՏԻԳՐԱՆ ԹԱՆԳԱՄՅԱՆ, ՔՆԱՐԻԿ ՈՒԶՈՒՆՅԱՆ, ԱՐՄԵՆՈՒՀԻ ՓԻԼԻԹԱԿՅԱՆ
Սյունիքի լանդաշտա-բնապահպանական և էկոլոգա-մշակութային առանձնահատկությունները | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 559-567
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՂՈՒՇՉՅԱՆ,ՄՀԵՐ ԴԱՎԹՅԱՆ, ՔՆԱՐԻԿ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ
Մաթեմատիկական մոդելավորման կիրառումը մաթեմատիկական անալիզի դպրոցական դասընթացի ուսուցման գործընթացում | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 568-574
ՇՈՒՇԱՆ ՇԱԼՈՒՆՑ
Սյունիքի մարզում ռազմավարական դեր ունեցող Որոտան գետի և նրա ջրահավաք ավազանի էկոլոգիական գնահատականի վերլուծությունը | «Սյունիքը կրթության և մշակույթի օջախ», Երևան, 2019, էջ 575-585